Bilimsel anlamda böyle tanımlanıyor, ben ne yapayım.

Basitleştirirsek  hem anlayacaksınız hem de ebedi aklınızda kalacak.

Bir sahildesiniz, kumsal oldukça geniş ve siz denize doğru yürüyorsunuz.

Gittiniz, gittiniz... Kara bitti, deniz başladı.

Hah işte Tam oradan itibaren 200 metre derinliğe geldiğinizde deniz yüzeyinden bir çizgi çekin; sahile olan uzaklığınız kadar bir alan sizin KITA SAHANLIĞI'nızdır

Burada tek önemli şey  200 metre derinliktir, unutmayın.

Bu alan, bazen kıyıdan  50 metre , bazen 250 metre, şansınız varsa

500 metre uzaklıkta da olabilir

Bu alanda olan her şey sizin hakkınız

Deniz ürünleri, petrol, doğalgaz...

Bu ürünleri sorgusuz sualsiz kullanma hakkına sahipsiniz

MÜNHASIR EKONOMİK BÖLGE (MEB)

Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) kavramı, karasularının başlangıcından itibaren 200 deniz mili(370.4 km) alan genişliğindeki bölgede canlı ve canlı olmayan kaynaklar üzerinde kıyı ülkelerinin bazı ekonomik haklar elde etmesidir.

MEB kavramı, Kıta sahanlığındaki haklarınızın tamamını da içerir.

1982 Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi (BMDHS) ile uluslararası hukuka giren MEB; kıyı devletine deniz yatağı sularında deniz yatağında, bölge toprak altında canlı ve cansız kaynakları araştırma, işletme, muhafaza gibi haklar tanıdığı gibi aynı şekilde akıntı, rüzgâr gibi enerji kazanımı sağlanacak alanların da kullanımına dair egemen haklar verir.

Bu önemli bir konu çünkü son zamanlarda sık sık gündeme geliyor.

"İyi de Kıta Sahanlığını biraz uzun tut al sana Münhasır Ekonomik Bölge! Lafı niye dolaştırıp duruyon ki uykumu getirdin" diyenler, bi kere anlamamışsınız buradan belli.

Kıta sahanlığı 200 m derinlikle ifade ediliyor ya, bu öyle değil.

Kıyıdan itibaren, deniz yüzeyinden ölçerek 200 deniz mili yani 370 km uzaklık şart!

İşte bu alandan bahsediyorum

Eğer Münhasır Ekonomik Bölge ilan edecekseniz; bunun harita ve koordinatlarını BM'ye önceden bildirmeniz gerekiyor.

Sahildar devletler kıta sahanlığına herhangi bir bildirim yapmadan, kendiliğinden sahip,

MEB ise ancak  ilan etme yoluyla bu hak  kazanılıyor.

DENİZ YETKİ ALANI

Deniz yetki alanları, devletlerin egemenlik dâhil üzerlerinde sair hakları ve yetkileri kullandıkları deniz alanlarıdır. Deniz yetki alanları; iç sular, karasuları, bitişik bölge, kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge kavramlarının tamamını ifade etmektedir.

NAVTEX İLAN ETMEK NE DEMEK?

Navtex; denizcilere, meteoroloji tahminleri, seyir bilgileri, aciliyet, emniyet ve denizde çalışma yapılan sahalar hakkında bilgi veren haberleşme cihaz sistemidir. Ülkelerin Deniz Kuvvetleri, yapacağı eğitim ve tatbikatların bilgisini önceden duyurarak bu sahalara girilmemesi konusunda uyarılarda bulunuyor.

İşte bu 'NAVTEX'tir.

Umarım anlatabilmişimdir

Kısaca bir kez daha söyleyeyim

KARASULARI: Bir ülkenin kara parçasının bittiği yerden itibaren yüzeyden ölçümle kendisinin belirleyeceği (en fazla 12 deniz mili) alandır. Bu alan her şekilde o ülkenin sınırları içinde sayılır ve o ülke kanunlarına tabidir.

BİTİŞİK BÖLGE: KARASULARI'ndan başlayarak deniz yüzeyinden 24 deniz mili uzağa kadar olan bölgenin adıdır ve ülkeler bitişik bölgelerinde gördükleri yabancı balıkçılar veya başkaları için arama, cezalandırma işlemleri yapabilir.

KITA SAHANLIĞI: Denizin başladığı yerden tabana doğru 200 metre derinliğe kadar olan bölgedir ve buradan çıkan her şey ait olduğu ülkeye aittir.

MÜNHASIR EKONOMİK BÖLGE: Kıyıdan başlayarak 200 deniz mili uzaklığa kadar olan bölgedir.

Kıta sahanlığındaki haklar aynen burada da geçerlidir ancak MEB oluşturmak için mutlaka BM ilan etmek, bildirmek gerekir.

İşte yukarıda saydıklarımın tümüne birden

"DENİZ YETKİ ALANI" denir.

Bu alanlarda yapılacak her araştırma, sondaj ya da tatbikat için etraftaki denizciler, balıkçılara yapılan uyarıya ise NAVTEX denir.

İnanın dersime çok iyi çalıştım, günlerimi aldı.

Önce kendim anlıyorum sonra da  kafanız karışmasın diye çok çok basitleştirerek anlatmaya çalışıyorum.

Hatalarım varsa lütfen düzeltin

Gelecek yıllar ülkemizin ekonomik açıdan sağlam konumda olması için "DOĞU AKDENİZ" ve oradaki haklarımızın ne olduğunu anlamamız  çok önemli.

Bu günlük bu kadar.

Gelecek bölümde Akdeniz'deki karmaşık olayların nasıl geliştiğini anlatmaya çalışacağım ama yukarıda açıkladığım kavramlar bu sürede kafanızda iyice şekillenmeli.

Dersinize iyi çalışın, haftaya sınav vaaarrr.

Saygılarımla.